حریم خصوصی امنیت در تلفن هوشمند

غریبه‌ها چطور بدون هیچ شناختی از ما، حساب اینستاگرام‌مان را پیدا می‌کنند؟

پیداشدنِ «اتفاقیِ» آشناها
تصویر یک لپ‌تاپ را نشان می‌دهد که لوگوی اینستاگرام روی صفحه سفید آن دیده می‌شود. دستی در حال نگه داشتن ذره‌بین است که لوگوی اینستاگرام را بزرگ‌نمایی کرده و بر آن تمرکز کرده است.
شایان ضیایی
زمان مطالعه ۶ دقیقه
بازبینی: علی‌اصغر هنرمند

تقریباً همه‌ی ما این اتفاق را تجربه کرده‌ایم: بعد از دیداری کوتاه با یک غریبه (حتی گاهی بدون رد و بدل شدن شماره یا اسم)، ناگهان پروفایل او در لیست پیشنهادهای اینستاگرام ظاهر می‌شود یا خودش ما را فالو می‌کند!

 پست طنز در شبکه اجتماعی ایکس (توییتر سابق) را نشان می‌دهد که درباره کنجکاوی افراد مسن است. نویسنده با شوخی می‌پرسد که چطور ممکن است پیرمردی که فقط برای چند لحظه آن‌ها را در مکان عمومی دیده، بتواند صفحه اینستاگرامشان را پیدا کند.

دقیقا چه می‌شود که این اتفاق می‌افتد؟ آیا جادو جمبلی در کار است؟ آیا بعضی‌ها در استاک کردن به سطح استادی رسیده‌اند؟ بالاخره ماجرا چیست که این اتفاق دائما و برای تقریبا همه ما می‌افتد؟ 

برای پاسخ دادن به این سوال باید از دو جنبه مختلف به موضوع نگاه کرد:

  • اطلاعاتی که خودمان خواسته یا ناخواسته منتشر می‌کنیم (به اصطلاح ردپای دیجیتالی که از خود به جا می‌گذاریم)
  • نحوه کار الگوریتم اینستاگرام (که اساسا برای «اکتشاف‌پذیری» طراحی شده)

۱. اطلاعاتی که همیشه عمومی‌اند

حتی در پروفایل‌های Private (یا خصوصی)، مواردی مثل نام کاربری، عکس پروفایل، بیو و تعداد فالوئر/فالوئینگ دیده می‌شوند. اگر از اسم واقعی یا عکس‌های واضح استفاده کنید، شناسایی شما کار سختی نخواهد بود.

۲. مخاطبان و پیشنهادهای سیستمی

اینستاگرام گردآوری داده را از همان لحظه ثبت‌نام آغاز می‌کند. یکی از اولین اطلاعاتی که گردآوری‌ می‌شود، شماره تلفن/ایمیل و فهرست مخاطبان است تا دوستان احتمالی را پیشنهاد دهد. اینستاگرام شماره‌ شما را به غریبه‌ها نمایش نمی‌دهد، اما از آن به عنوان سیگنالی برای پیشنهاد دادن شما به دیگران و دیگران به شما استفاده می‌کند.

نکته‌ی مهم: الگوریتم می‌تواند با تطبیق دادن فهرست مخاطبان و فالوئرهای مشترک، به بسیاری از اطلاعات ما پی ببرد. حتی اگر هیچ‌وقت مخاطبین‌تان را آپلود نکنید، آپلود مخاطبان توسط دیگران هم می‌تواند باعث شود حساب شما از فهرست پیشنهادها سر در آورد — البته بدون اینکه شماره‌ موبایل‌تان لو برود. 

برای حذف کامل این ارتباط، باید «مخاطبان آپلود شده» را از بخش Accounts Center پاک کنید.

۳. ردپای دیجیتال و تعاملات عمومی

  • تگ و منشن: حتی در صورت Private بودن اکانت، کلیک روی نام شما در پست‌ها و استوری‌های عمومی، راه رسیدن به پروفایل‌تان است.
  • کامنت و لایک: حضور در لیست لایک‌ها و کامنت‌های پست‌های عمومی، مسیر کشف شما را هموار می‌کند.
  •  لوکیشن و هشتگ: خیلی‌ها دسترسی اینستاگرام به لوکیشن را فعال نگه می‌دارند و علاوه بر این، خودشان به پست‌ها و استوری‌ها «لوکیشن» اضافه می‌کنند. پست‌های دارای لوکیشن یا هشتگ، در صفحات جداگانه به نمایش درمی‌آیند و این یعنی احتمال بیشتر دیده شدن توسط غریبه‌ها.
    • نکته: در صفحه پست‌های مرتبط به یک لوکیشن، معمولا «جدیدترین» یا «محبوب‌ترین» پست‌ها پیدا می‌شوند. بنابراین اگرچه نمایش پست‌های شما قطعی نیست، اما محتمل است.

۴. نقش الگوریتم اینستاگرام

الگوریتم اینستاگرام برای «اکتشاف‌پذیری» طراحی شده. سیگنال‌هایی مثل مخاطبان، دوستان مشترک، لوکیشن و الگوهای رفتاری، باعث می‌شوند پروفایل‌ شما در اولویت پیشنهادها قرار بگیرد.

هر چه احتمال تعامل بیشتر باشد، رتبه‌ی نمایش هم بالاتر است. مثلا اگر الگوریتم بفهمد شما از دنبال‌ کردن افراد جدید استقبال می‌کنید، کارت‌های پیشنهادی بیشتری نشان می‌دهد. یا اگر روی پروفایل‌هایی با یک مضمون ثابت مکث و کلیک کنید، همان مضامین را بیشتر می‌بینید.

۵. چند سناریوی احتمالی

بیایید ببینیم در عمل چه مسیرهایی باعث می‌شوند یک غریبه به پروفایل شما برسد. البته این‌ها همه‌ی سناریوها نیستند، اما تصویر روشنی از ماجرا ارائه می‌کنند:

  • فردی شماره یا ایمیل شما را ذخیره می‌کند ← همگام‌سازی مخاطبان انجام می‌شود ← حساب‌تان در لیست پیشنهادی او ظاهر می‌شود.
  • یک دوست مشترک، شما را در پست یا استوری تگ و منشن می‌کند (همراه با لوکیشن) ← حساب‌تان در معرض دید بقیه قرار می‌گیرد.
  • شما هم‌زمان با فردی دیگر درباره یک رویداد پست می‌گذارید و لوکیشن یا هشتگی شاخص می‌زنید ← او صفحه‌ لوکیشن‌ها را بررسی می‌کند و به پروفایل‌تان می‌رسد.
  • نام کاربری، عکس یا بیو شما در شبکه‌های اجتماعی مختلف مشابه یا یکسان است ← با یک جستجوی ساده می‌توان حساب‌ها را تطبیق داد.
  • اتصال حساب اینستاگرام به فیسبوک ← اگر در فیسبوک شناس باشید، احتمالاً در اینستاگرام هم پیشنهاد داده می‌شوید.

۶. چطور از خودمان مراقبت کنیم؟

فقط «پرایوت» کردن حساب کافی نیست. اگر واقعا دنبال حفظ حریم خصوصی هستید، تمام نکاتی که در ادامه می‌گوییم را جدی بگیرید:

  • قرار دادن حساب روی حالت خصوصی یا Private (ولی فراموش نکنید که آی‌دی، تصویر پروفایل و بیو همچنان دیده می‌شوند).
    • به تنظیمات اینستاگرام بروید، گزینه Account Privacy را پیدا کنید و تیک Private Account را روی حالت فعال قرار دهید.
 تنظیمات حریم خصوصی اینستاگرام را نشان می‌دهد که در آن کاربر می‌تواند حساب خود را از حالت عمومی به خصوصی تغییر دهد. با فعال کردن گزینه “Private account”، فقط دنبال‌کنندگان تأییدشده می‌توانند پست‌ها و استوری‌های کاربر را ببینند.
  • حذف شماره و ایمیل از حساب و استفاده از احراز هویت دو مرحله‌ای با اپلیکیشن به جای پیامک.
    • در تنظیمات دنبال Two-Factor Authentication بگردید و به جای گزینه SMS or WhatsApp از گزینه Authentication App کمک بگیرید.
تصویر دو مرحله از فعال‌سازی احراز هویت دو مرحله‌ای در اینستاگرام را نشان می‌دهد. در سمت چپ، گزینه استفاده از اپلیکیشن‌هایی مانند Google Authenticator توصیه شده و در سمت راست، کاربر با جستجوی عبارت “two” در بخش تنظیمات به گزینه Two-factor authentication دسترسی پیدا کرده است.
  • خاموش کردن همگام‌سازی مخاطبان و همینطور حذف مخاطبانی که قبلا آپلود شده‌اند.
    • درون تنظیمات به دنبال گزینه Upload Contacts بگردید و بعد از انتخاب حساب اینستاگرام، مطمئن شوید گزینه Connect Contacts غیر فعال باشد.
تصویر شامل سه بخش از تنظیمات اینستاگرام است که به همگام‌سازی و آپلود مخاطبین مربوط می‌شود. در آن مراحل جست‌وجو، انتخاب حساب کاربری و فعال یا غیرفعال کردن گزینه “Connect contacts” برای جلوگیری از جمع‌آوری مخاطبین توسط اینستاگرام نمایش داده شده‌اند.
  • محدود کردن تگ و منشن به افرادی که دنبال می‌کنید و یا تایید دستی افرادی که اجازه تگ و منشن کردن شما را دارند.
    • در تنظیمات دنبال گزینه Tags and Mentions بگردید. در اینجا می‌توانید تنظیمات تگ و منشن را به‌گونه‌ای تغییر دهید که یا همه بتوانند شما را تگ و منشن کنند، یا تنها برخی از افراد و یا اصلا هیچکس. 
 تصویر بخش تنظیمات «تگ‌ها و منشن‌ها» در اینستاگرام را نشان می‌دهد که کاربر می‌تواند کنترل کند چه کسانی اجازه دارند او را تگ یا منشن کنند. گزینه‌هایی مانند محدود کردن به افراد دنبال‌شده و فعال‌سازی تأیید دستی تگ‌ها برای افزایش حریم خصوصی وجود دارد.
  • عدم درج لوکیشن و هشتگ‌های عمومی در پست‌ها و استفاده از قابلیت Close Friends در استوری‌ها.
    • برای ساخت فهرست «دوستان نزدیک» یا «Close Friends»، به دنبال همین عبارت در تنظیمات بگردید و سپس افرادی که معتمد شما به حساب می‌آیند را اضافه کنید. 
 تصویر دو بخش از تنظیمات اینستاگرام را نشان می‌دهد که مربوط به مدیریت لیست «دوستان نزدیک» (Close Friends) هستند. در سمت راست، کاربر از منوی تنظیمات وارد بخش Close Friends شده و در سمت چپ، افراد دلخواه را برای اضافه شدن به این لیست انتخاب کرده است.
  • انتخاب نام کاربری و تصویر پروفایل متفاوت برای شبکه‌های اجتماعی گوناگون.

نکته‌ی مهم: الگوریتم می‌تواند با تطبیق دادن فهرست مخاطبان و فالوئرهای مشترک، به بسیاری از اطلاعات ما پی ببرد. این یعنی حتی اگر هیچ‌وقت مخاطبین‌تان را آپلود نکنید، آپلود مخاطبان توسط دیگران هم می‌تواند باعث شود حساب شما از فهرست پیشنهادها سر در آورد — البته بدون اینکه شماره‌ موبایل‌تان لو برود. 

جمع‌بندی

الگوریتم اینستاگرام از اساس برای «اکتشاف‌پذیری» طراحی شده و اصلا به دنبال این است که پیدا کردن غریبه‌ها را تسهیل کند! اگر این کارکرد برایتان قابل قبول نیست و نمی‌خواهید دیگران ردپای دیجیتال شما را بیابند، لازم است نکاتی که در این متن گفتیم را دنبال کنید و اطلاعات موجود در پروفایل را به شکلی مدیریت کنید تا ناشناس باقی بمانید. نظر شما در این مورد چیست؟

این مطالب را هم در «نوشدارو» بخوانید:

نظر بدهید

    پست‌های مرتبط

    مطالب پرنگاه

    ویدیوهای نوشدارو

    ویدیو های بیشتر

    حکایت‌های کوتاه، حقیقت‌های بزرگ

    در این بخش، به بررسی دقیق و جامع نشانه‌ها و رفتارهایی می‌پردازیم که ممکن است به کلاهبرداری آنلاین مرتبط باشند. شناخت این موارد می‌تواند به شما کمک کند.

    ویدیو های بیشتر

    منابع